Ngày 8/8 tại Hà Nội, trong khuôn khổ buổi lễ ra mắt nền tảng giao dịch thương mại điện tử (TMĐT) B2B quốc tế Việt Nam - Mỹ (VietnamUSA.Arobid.com), tọa đàm “Thực trạng và thách thức trong xuất khẩu sang Mỹ” đã thu hút sự chú ý của cộng đồng doanh nghiệp. Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, chia sẻ rằng việc Mỹ áp thuế lên hàng hóa nhập khẩu không còn mới, nhưng mức thuế đối ứng gần đây đặt ra áp lực lớn hơn cho hàng hóa Việt.

Trong nhiều năm, Mỹ đã trở thành đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam, với phổ hàng nhập khẩu trải dài từ sản phẩm giá trị thấp như quần áo 1 USD đến các sản phẩm giá trị cao hàng trăm USD. Dù mức thuế thay đổi, thị trường Mỹ vẫn là điểm đến chiến lược, và câu hỏi quan trọng là doanh nghiệp Việt sẽ xuất khẩu bằng cách nào để tối ưu lợi ích.

Theo thống kê, kim ngạch xuất khẩu Việt – Mỹ tăng trung bình 12-14% mỗi năm, riêng 7 tháng đầu năm 2025 tăng 15%. Sáu tháng đầu năm, xuất khẩu sang Mỹ đạt gần 71 tỷ USD, tăng 29% so với cùng kỳ 2024, chủ yếu do doanh nghiệp Mỹ nhập khẩu trước thời điểm áp thuế. Tuy nhiên, tồn kho cao dự báo sẽ khiến các mặt hàng chủ lực như đồ gỗ, dệt may chững lại trong nửa cuối năm và kéo dài đến nửa đầu 2026. Từ 1/8, thuế đối ứng 20% tiếp tục làm tăng chi phí, buộc doanh nghiệp tìm cách giảm rủi ro.

Ông Phú khuyến nghị: doanh nghiệp phải minh bạch nguồn gốc xuất xứ và tăng tỷ lệ chế biến sâu thay vì xuất khẩu sản phẩm thô, để nâng cao giá trị và tránh bị áp mức thuế cao nhất.

Với ngành dệt may, ông Trần Như Tùng, Chủ tịch HĐQT TCM, cho biết trước khi thuế đối ứng 46% áp dụng, đơn hàng vẫn khả quan. Sáu tháng đầu năm, xuất khẩu dệt may toàn cầu đạt 21,8 tỷ USD, tăng 13%, riêng thị trường Mỹ đạt 17,5 tỷ USD, tăng 17%. Tuy nhiên, bước sang quý III, đơn hàng giảm do tồn kho cao và khách tạm dừng để chờ chính sách thuế rõ ràng. Ông kỳ vọng khi thuế ổn định, thị trường Mỹ sẽ hồi phục trong quý IV, hỗ trợ mục tiêu 48 tỷ USD xuất khẩu dệt may năm 2025.

Thách thức lớn hơn đến từ các yêu cầu xanh hóa và truy xuất nguồn gốc. Nhà máy cần đạt chuẩn quốc tế, giảm phát thải, ứng dụng năng lượng tái tạo. Trong khi đó, nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc vẫn chiếm tỷ trọng cao, ảnh hưởng đến cách tính thuế. Nếu mua bông từ Mỹ, kéo sợi và sản xuất trong nước, mức thuế sẽ khác so với nhập vải từ Trung Quốc. Mỹ thậm chí có thể yêu cầu khai báo tỷ lệ nguyên liệu theo quốc gia, đòi hỏi doanh nghiệp triển khai ERP để truy xuất chính xác.

Nếu không chứng minh được xuất xứ, hàng có nguy cơ bị áp thuế cao, gây thiệt hại lớn. Vì vậy, doanh nghiệp cần chuyển đổi số, chuẩn hóa quản trị và phát triển nguyên liệu nội địa, đồng thời tìm nguồn vốn ưu đãi để đầu tư ERP, năng lượng sạch, và các tiêu chuẩn ESG.

Trong bối cảnh đó, nền tảng VietnamUSA.Arobid.com ra đời như một giải pháp chiến lược. Theo ông Trần Văn Chín, Chủ tịch HĐQT Arobid, doanh nghiệp Việt không thiếu sản phẩm chất lượng nhưng thiếu hệ sinh thái chuẩn hóa để tiếp cận thị trường toàn cầu. Nền tảng sẽ giúp vượt qua 3 rào cản lớn: số hóa, vốn và ESG, hỗ trợ doanh nghiệp không chỉ bán hàng mà còn nâng cấp năng lực, chuẩn hóa tiêu chuẩn và tham gia chuỗi cung ứng bền vững.

Sự kết hợp giữa chiến lược chế biến sâu, minh bạch nguồn gốc, chuyển đổi xanh và tận dụng nền tảng TMĐT B2B sẽ là lời giải để doanh nghiệp Việt Nam duy trì tăng trưởng xuất khẩu sang Mỹ, ngay cả trong giai đoạn chịu áp lực thuế đối ứng. Đây không chỉ là bài toán trước mắt, mà là định hướng dài hạn để hàng Việt khẳng định vị thế trên thị trường toàn cầu.